İZTO Başkanı Mahmut Özgener: “Belirsizlik, ekonominin en görünmez ama en maliyetli kalemi”

İzmir Ticaret Odası (İZTO) Mayıs Ayı Meclis Toplantısı, Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener’in küresel ekonomik gelişmelere ve Türkiye ekonomisine dair kapsamlı değerlendirmeleriyle gerçekleştirildi. Özgener, son dönemdeki dış ticaret politikaları, krediye erişim sıkıntısı, faiz-enflasyon dengesi ve KGF desteklerine dair önemli mesajlar verdi.

“ABD’nin ticaret misillemeleri küresel belirsizliği artırıyor”

Konuşmasında ABD’nin Çin başta olmak üzere çeşitli ülkelere yönelik 14 Mayıs’ta yürürlüğe giren yeni tarifelerine değinen Özgener, “ABD’nin bu dış ticaret misillemesi küresel ekonomide belirsizlik ve oynaklıkları tetikleyebilir” uyarısında bulundu.

Ayrıca Moody’s’in ABD’nin kredi notunu düşürmesini hatırlatan Özgener, bu gelişmenin kamu borçları ve finansman maliyetlerindeki artıştan kaynaklandığını belirtti. Dünya genelinde merkez bankalarının altın ve ulusal para birimlerine yöneldiğini vurgulayan Özgener, öngörülemeyen politikaların ekonomik beklentilerde ciddi dalgalanmalara yol açtığını söyledi.

“2025’te daha fazla kâr kaybı bekleniyor”

İSO ve EBSO’nun yayımladığı 2024 yılı büyük sanayi kuruluşları araştırmalarına atıfta bulunan Özgener, hem büyük firmaların hem de KOBİ’lerin reel büyüme ve kârlılık oranlarında düşüş yaşadığını, bu tablonun 2025’te daha da kötüleşebileceğini ifade etti.

Özgener, “İş dünyamız kârlılık başta olmak üzere temel ekonomik göstergeleri kontrol etmekte ve işlerini düzen içerisinde sürdürmekte ciddi sıkıntılar yaşıyor” diyerek finansman yüklerinin arttığına dikkat çekti.

“Hanehalkı enflasyon beklentisi yükseliyor”

Mayıs ayına ilişkin sektörel ve hanehalkı beklenti anketlerini paylaşan Özgener, enflasyon beklentilerindeki farklılıkların hâlâ giderilemediğini ve bu durumun piyasalarda güven sorununu derinleştirdiğini belirtti.

TÜİK Tüketici Güven Endeksi ile Reel Kesim Güven Endeksi verilerini değerlendiren Özgener, üretim maliyetlerinin yüksekliğine işaret ederek, “İç ve dış piyasalardaki ciro ve sipariş miktarları, artan maliyetleri karşılamaya yetmiyor” dedi.

“Para politikası yapısal reformlarla desteklenmeli”

Özgener, Merkez Bankası’nın para politikası kadar, maliye politikalarının ve yapısal reformların da önem taşıdığına dikkat çekerek, “Faizler tahminlerin üzerinde seyretmeye devam edecekse, bunun karşılığında enflasyon hedeflerinden sapma olmayacağına dair güven oluşturulmalı” çağrısında bulundu.

Kamu harcamalarının enflasyon üzerindeki etkisine de değinen Özgener, talep yönlü harcamaların geçici fayda sağladığını, buna karşın kamu yatırımlarının arz kapasitesini artırarak enflasyonu dengeleme potansiyeline sahip olduğunu söyledi.

“KGF paketleri KOBİ’lere özel tasarlanmalı”

İş dünyasının krediye erişimde yaşadığı sıkıntıların altını çizen Özgener, özellikle KOBİ’lerin işletme sermayesi bulmakta zorlandığını belirtti. Uygun krediye ulaşamayan firmaların üretim ve istihdamda gerilediğini ifade etti.

Yeni açıklanan KGF Kredi Paketini olumlu bir adım olarak değerlendiren Özgener, “Ancak bu paketlerin içeriği, KOBİ’lerin gerçek ihtiyaçlarına göre tasarlanmalı. Kredi limitleri enflasyon oranında güncellenmeli” dedi.

“İş dünyası selektif kredi genişlemesine ihtiyaç duyuyor”

Sanayi ve ticaret kesiminin ihracata dayalı üretim modeline yönelmesi gerektiğini belirten Özgener, “İhracat artarsa, kur ve faiz dengesi üzerinde de olumlu etki yaratılır. İstihdam açısından da dış pazarlara açılım önemli” diye konuştu.

Selektif bir kredi gevşemesine ihtiyaç olduğunu vurgulayan Özgener, “Bu adımlar kamuoyuna net şekilde anlatılmalı, kilit sektörlere yönlendirilecek kaynakların neden öncelikli olduğu açıklanmalı” dedi.

İZTO Meclis Toplantısı, ekonomiye dair yapısal reform ihtiyacının ve iş dünyasının yaşadığı finansman sıkıntılarının tekrar gündeme taşındığı bir platform oldu. Özgener’in mesajları, hem reel sektörün sorunlarını ortaya koyması hem de çözüm yollarına dair öneriler sunması açısından dikkat çekti.

📊 Kutu: Anket Verileri

📌 Mayıs 2025 Enflasyon Beklentileri

Katılımcı Grubu Nisan (%) Mayıs (%)

Hanehalkı 59,3 59,9

Reel Sektör 41,7 41,0

Piyasa Katılımcıları 25,6 25,1

✍️ Not: Hanehalkı beklentisindeki artış sınırlı olsa da, beklentiler arasındaki makas kapanmıyor.